Forum ::Moje Ulubione Przepisy:: Strona Główna ::Moje Ulubione Przepisy::
Nasze Kulinarne pogadanki


Godamy po naszemu czyli gwara

 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum ::Moje Ulubione Przepisy:: Strona Główna -> Galeria
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
NOCNAMARA
Hexulka
Hexulka



Dołączył: 05 Lut 2010
Posty: 613
Przeczytał: 0 tematów

Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Poznań
Płeć: czarownica

 PostWysłany: Czw 10:21, 04 Mar 2010    Temat postu: Godamy po naszemu czyli gwara Back to top

Poznań Laughing




BAMBERKA - STUDZIENKA





Przybysze twierdzą, że zaciągamy w charakterystyczny sposób, ale pierdoły godojom tej, nie? Symbolicznym słowem gwary poznańskiej jest "pyra"


A oto najsłynniejsza poznańska rymowanka.

po poznańsku:
W antrejce na ryczce
Stały pyry w tytce,
Przyszła niuda, spucła pyry
A w wymborku umyła giry.

po polsku:
W przedpokoju na stołku
Stały ziemniaki w papierowej torebce,
Przyszła świnia, zjadła ziemniaki
A w wiadrze umyła nogi.



Co jedzą poznaniacy:

Ajntopf zez chabasem - gęsta zupa jarzynowa z mięsiwem

Plendze - placki ziemniaczane

Szagówki - kluski z pyrek

Ślepe ryby - zupa z rozgotowanych pyrek

Szabel - fasola

Redyski - rzodkiewki

Bedki - grzyby

Zimne nogi, galart - galareta mięsna

Makocz - makowiec

Szneka z glancem - drożdżówka

Gzik - twaróg ze śmietaną

Sznytka - kromka chleba

Leberka - wątrobianka

Klymki - cukierki

Rumpuć - gęsta zupa jarzynowa
Laughing

W co się ubierają poznaniacy?

Globusik - kapelusz

Kluft - garnitur, marynarka

Mantel - płaszcz

Mycka - czapka

Badejki - spodenki, majtki

Dyrdok - spódnica

Laczki - domowe pantofle bez napiętka

Bindka - krawat

Boba - czapka

Glazejki - rękawiczki
Laughing

Jak rozpoznać bratnią Pyrę wśród obcej wiary?
Wystarczy posłuchać, czy używa takich określeń:


Petronelka - biedronka

Dynks - jakiś znany, ale nie nazwany wprost przedmiot


Kląkry - graty

Bimba - tramwaj

Akuratnie - starannie

Poruta - kompromitacja

Ajzol - przedmiot żelazny, żelastwo

Migane - tańce

Lajsnąć - sprawić sobie coś, kupić

Bana - pociąg

Blubry - gadanie

Kalafa - twarz

Bejmy - pieniądze

Gymyla - śmietnik

Kejter - pies

Rychtyk - dobrze, poprawnie
Laughing

A oto swojskie docinki w wersji poznańskiej:

Gelejza - osoba ślamazarna

Szuszwol - brudas

Guła - niezdara

Tuleja - gamoń

Glajda - niechluj

Ćmok - oferma

Rojber - łobuz

Religa - łamaga

Wylęga - osoba inna od wszystkich

Nyrol - chytrus Laughing

Spora część słownictwa gwarowego to wyrazy nacechowane emocjonalnie, zwłaszcza rubaszne i żartobliwe,
stąd ich powodzenie u naszej młodzieży:


Szczun - chłopak

Heksa - jędza

Ginol - wysoki chłopak

Szwaja - noga (cokolwiek nieświeża)

Ryfa - skrzywiona, niesympatyczna buźka

Kluka - nos

Gzub - malec

Pągiel - smarkacz

Gamaja - gimnazjum

Lania - szkoła

Knyf - fortel

Binks - siniak

Fyrać - uciekać, zwiewać (wiadomo skąd) Wink

Wspominając o mowie poznaniaków nie można pominąć słówka "tej", które dla niektórych stanowi najbardziej ulubioną partykułę, potrafią ją użyć kilka razy w jednym zdaniu.



Czasem można jeszcze posłuchać starych poznaniaków
i dobrze jest wtedy wiedzieć, o czym mówią...


Frazeologizmy nie znane językowi ogólnopolskiemu:

- bieda się hejbła - o kimś biednym, kto nieoczekiwanie zdobył się na duży wydatek

- ady idź - co ty opowiadasz, to niemożliwe

- ciemno jak w miechu - bardzo ciemno

- idź w kieretyny - odczep się

- iść komuś na nerwy - denerwować, drażnić

- kusić po nocach - zajmować się czymś w nocy

- szpycować z winkla - spojrzeć z ukosa

- kielczyć się jak do syra - głupio się śmiać

- mieć fifa - mieć talent

- jest precz - nie ma go

Frazeologizmy nawiązujące do niemieckich konstrukcji składniowych:

- być na fleku - być jeszcze sprawnym, w pełni sił

- dostać szplina - zbzikować, zwariować

- mieć ambę - być zwariowanym, mieć głupie pomysły

- mieć ambę z przerzutką - jak wyżej, ale w żargonie uczniowskim

- stroić muki - dąsać się, wydziwiać


Z polskiego na nasze (a raczej odwrotnie)

- być nie do żdżarcia - być rewelacyjnym, nie do podrobienia

- mieć rachę na kogoś - długo i mocno złościć się, gniewać na kogo

- mieć kalafę od ucha do ucha - być pyskatym, kłótliwym

- klamkować się - tłumaczyć się w wykrętny sposób

- dostać po kluce - dostać nauczkę

- mieć fefry - bać się

- lelać się - zachowywać się dziecinnie

- opowiadać pierdoły - mówić głupstwa



Stary Marych to fikcyjna postać, stworzona przez Juliusza Kubla.



Marych jest jedynym w Polsce pomnikiem gwary i mimo swego młodego wieku zdążył już na trwałe wpisać się w pejzaż Poznania.



 
Zobacz profil autora
Olina
Młodsza Czarownica
Młodsza Czarownica



Dołączył: 08 Lut 2010
Posty: 262
Przeczytał: 0 tematów

Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Bytom
Płeć: czarownica

 PostWysłany: Pią 15:24, 12 Mar 2010    Temat postu: Back to top

To ja tez Wam wkleje trochę moje gwary Very Happy
agrafka -> zicherka
agrest -> wieprzki
altanka, weranda -> lauba
automatycznie -> automatisz
awantura -> haja

babcia -> ouma
babcia -> starka
bluzka, sweter rozpinany -> jakla
brudzić -> marasić
burak -> rzepa
buraki -> ćwikla
butelka -> flaszka
bułka -> żymła

całkiem -> ganc
całuski -> nyjgerkus
cały czas, stale -> durch
chodnik, dywanik -> lojfer
ciemno -> ćma
ciuchy, graty -> kwańty
ciągle -> porzond
czekolada -> szekulada

dawniej -> piyrwyj
dokładnie, w sam raz -> gynau
drzewo -> stróm
dym -> smond
dynia -> bania
dziadek -> starzik
dziecko -> bajtel
dziewczyna -> dzioucha




filiżanka -> szolka
firana -> gardina
firanki -> sztory
fotel -> zesel
fotografować -> knipsać
fruwać -> furgać

gatunek -> zorta
gazeta -> cajtung
gdzie -> kaj
gdziekolwiek -> kajby
gniewać się -> gorszyć sie
gorący -> gorki
gotować -> warzić
gotowe, skończone -> fertig
grymaśnik, łasuch -> maszkytnik
grzać -> hajcować
gumka -> gumin
guzdrać się -> hymrać se
guzik -> knefel

hałas, krzyk -> larmo

ile -> wiela
inny -> inkszy

jajko wielkanocne -> kroszónka

kalafior -> blumkul
kalarepa -> ouberiba
kapelusz -> hut
karnisz -> gardinsztanga
kasza, grad -> krupy
kaszanka -> jelitko
kaszanka -> żymlok
kawa -> kafyj
kawałek -> konsek
kieliszek gorzołki -> sznaps
kieszeń -> kabza
kiełbasa -> wuszt
koc -> deka
kogut -> kokot
kolczyk -> oringel
komar -> kopruch
koniczyna -> rasikoń
kosz na śmieci -> hasiok
kołacz z nadzieniem -> krajanka
kołacz, rodzaj ciasta -> kołocz
kołdra -> sztepdeka
krawat -> binder
kredens -> bifyj
księżyc -> miesionczek
ksiądz -> farorz
kuchenny piec węglowy z piekarnikiem -> kaczyca
kukurydza -> majs
kłamać -> cyganic
kłócić się -> spiyrać se
kłótnia -> haja

leniwy -> zgniouy
lżejszy, łatwiejszy -> lekszi
ładny -> fajny
łańcuch rowerowy -> keta
łopata -> szipa

makaron, kluski -> nudle
martwić się -> tropić se
matka -> muter
mała gąska -> pilątko
mniej -> mynij
mniej więcej -> ungyfer
mówić -> godac
musztarda -> mostrich

na pewno -> zicher
naczynia kuchenne -> króm
najmniej -> nojmyni
napalić w piecu -> napolić
nasypać -> nasuć
nauczyciel -> rechtór
niektórzy -> niyftorzi
niezdara -> mamlas
nigdzie -> nikaj

obok, koło czegoś, kogoś -> kole
obserwować -> dziwać se
ognisko -> fojerka
ogródek -> zogródka
ojciec -> fater
ojciec -> papa
okulary -> brele
okłamać -> uocyganic
opowiadać -> osprawiać
opowieści -> bery
opukać -> oklupać
oszczędzać -> szporować
ołówek -> blajsztift

pachnieć -> wóniać
packa na muchy -> klapaczka
palić się -> goreć
palić w piecu -> polić
pasza -> futer
pasztet, wątrobianka -> lyjberwuszt
patrzeć -> dziwać se
patrzeć -> kukać
pełno -> fol
piechotą -> piechty
piekarnik -> bratruła
pierwiosnek -> prymula
piętro -> sztok
pijak -> ożarciuch
piłka -> bal
piłka nożna -> fusbal
plebania -> fara
podlewaczka -> giskana
podroby gotowane -> welflajsz
poduszka -> zogowek
podwórko -> dwórek
pomarańcza -> apfylzina
pomału -> poleku
pomidor -> tomata
por -> porej
poręcz -> gylynder
portmonetka -> potmanyj
posag, wyprawa ślubna -> aussztojer
powietrze -> luft
poza domem -> furt
połówka -> poua
późno -> niyskoro
prezent -> gyszynk
prosię -> wieprzek
przebrać się -> przeblyc se
przecież -> przeca
pukać -> klupać
pusty -> prózny
puszka -> biksa
płakać -> beczeć
płaszcz -> mantel
płytka podłogowa -> fliza

rama -> gysztel
razem -> do kupy
razem -> społu
razem -> pospołu
robić na drutach -> sztrikować
rodzaj -> zorta
rów przydrożny, krzaki -> krzikopa
rower -> koło
rozebrać się -> seblyc se
różne -> roztomańte
różne rzeczy -> fizymatynta
różny, niepodobny -> inakszyj
rzeczywiście -> richtig
rzeźnik -> masorz
rzucać -> ciepać

ser -> kyjza
skarpa -> beszung
skarpety -> zoki
skrzynia -> kastla
skrzynka -> krzinka
skąpy -> sknyra
skąpy -> łakomyj
sos -> zouza
spinka -> szpanga
spiżarnia -> komora
spódnica -> kecka
spodnie -> galoty
sprzątać -> okludzać
strażak -> fojerman
strzelba, wiatrówka -> luftbiksa
studiować -> sztudować
suknia -> klajd
szafa -> szrank
szosa -> szosyjo
szpital -> lazaryt
szybko -> wartko
szybko, prędko -> drapko
szynka wędzona -> wyndzónka
śliczny -> fajny
śluza -> szlojza

tablica -> tabula
taboret -> ryczka
tak -> ja
twarz -> gymba
tylko -> ino
tłumaczyć -> tuplikować

ubiór, strój, ubranie -> oblecynie
ubiór, strój, ubranie -> obłóczek
ubranie, garnitur -> ancug
uderzyć -> piznonć
urodziny -> gyburstag

walizka -> kofer
warzywa -> gymiza
węglarka -> kółkastla, kólkastla
wewnątrz -> driny
wiercić, kręcić się -> jachrać se
wietrzyć -> luftować
wizyta -> byzuch
woreczek, portmonetka -> miyszek
worek -> miech
wstyd -> gańba
wujek -> ujek
wyjadać łakocie -> paskudzić
wyjąć -> dobyć
wyjść -> raus
wytapiać tłuszcz -> skwarzyć
wytrzymać -> strzimac
wzór, deseń -> muster
wąż gumowy -> szlauch

zachmurzyć się -> zamroczyć se
zamówić -> obsztalować
zaraz, wkrótce, wnet -> hnet
zaraz, wkrótce, wnet -> zarozki
zbić (kogoś) -> sprać
zburzyć -> zbulić
zepsuty -> zgnity
zeszyt -> heft
zeszłoroczny -> uoński
zgniły -> zgnity
zgubić się -> stracić sie
zmarnować czas -> zmitrynżyć
zupełnie -> blank
zwracać uwagę, być ostrożnym -> dować pozór
żeby, aby -> coby
żelazko -> bigel
żyrandol -> krómlojter
żyrandol, świecznik -> lojchter
 
Zobacz profil autora
Hannaeva
Młodsza Czarownica
Młodsza Czarownica



Dołączył: 12 Gru 2012
Posty: 13
Przeczytał: 0 tematów

Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Szwecja
Płeć: czarownica

 PostWysłany: Czw 11:10, 13 Gru 2012    Temat postu: Back to top

ja nie bede gorsza Laughing dam wam darmowy kurs Szweckiego
godmorgon-dziendobry
mat-jedzenie
middag-obiad
frukost-sniadanie
kvällsmat-kolacja
hur mår du?-jak sie masz?
fint väder idag-ladna pogoda dziaj
jag tycker om dig-ja lubie ciebie
jag älskar dig-kocham ciebie
vad roligt att vara här-milo tu byc Cool
 
Zobacz profil autora
ks
Hexulka
Hexulka



Dołączył: 05 Lut 2010
Posty: 625
Przeczytał: 0 tematów

Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Poznań
Płeć: czarownica

 PostWysłany: Czw 14:09, 13 Gru 2012    Temat postu: Back to top

ale fajnie Very Happy
 
Zobacz profil autora
NOCNAMARA
Hexulka
Hexulka



Dołączył: 05 Lut 2010
Posty: 613
Przeczytał: 0 tematów

Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Poznań
Płeć: czarownica

 PostWysłany: Czw 21:40, 13 Gru 2012    Temat postu: Back to top

Haniu o w morde jeża nie wierzyłam Tobie że mam przestać gwarą jechać ha ha teraz to bym chyba bez jezyka wyszła Laughing ale wiesz ja skleroza wielka czy będe pamiętać zacznę się chyba uczyć Wink
 
Zobacz profil autora
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum ::Moje Ulubione Przepisy:: Strona Główna -> Galeria Wszystkie czasy w strefie CET (Europa)
Strona 1 z 1

 
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach